Igrexa de San Ramón de Bealo

Un dos aspectos máis destacados da súa arquitectura é a súa elegante fachada principal e a súa impoñente torre-campanario, que dotan ao edificio dunha presenza única na paisaxe local. No seu interior, a igrexa alberga retablos de gran valor artístico, que enriquecen aínda máis o seu carácter sacro e cultural. A imaxe de San Ramón, patrón da parroquia, é outro dos elementos significativos da igrexa, que non só cumpre a súa función relixiosa, senón tamén se converteu nun referente para a comunidade.

Ademais do seu valor arquitectónico e espiritual, a igrexa é o epicentro dunha das romarías máis antigas de Galicia: a Romaría de San Ramón de Bealo, coñecida tamén como a cita secular das embarazadas. Esta celebración, que se leva a cabo cada 31 de agosto no Campo dos Outeiriños, ten lugar desde 1756. A romaría reúne a veciños e visitantes nunha xornada campestre animada con comida, viño e música. Con todo, a súa auténtica singularidade radica na especial devoción ao santo, considerado patrón das embarazadas. Cada ano, numerosas mulleres embarazadas acoden en procesión á ermida de San Ramón para pedir por un parto feliz ou para encomendarse en busca dun próximo embarazo. Esta tradición, profundamente arraigada, está vinculada a antigos ritos pagáns de fertilidade, como o evidencian algúns petróglifos con forma de serpe —símbolo ancestral de fecundidade— presentes nos arredores.

Así, a ermida de San Ramón de Bealo non só representa un referente do patrimonio artístico e relixioso de Boiro, senón tamén un testemuño vivo das crenzas, costumes e espiritualidade que permanecen na cultura galega.